ค่านิยมเดิมสำ หรับคนส่วนใหญ่ คือ เด็กอ้วนดูน่ารักแต่ปัจจุบันทางการแพทย์ อ้วนถือเป็นโรคเพราะจะตามมาด้วยโรคหลาย ๆ โรค ส่งผลต่อสุขภาพทางกายและสุขภาพจิต ของเด็กซึ่งมีผลกระทบต่อการเรียนและคุณภาพชีวิตอนาคตของเด็กทั้งปัจจุบันและอนาคต
ผลตามของโรคอ้วนทางร่างกาย
- อุ้ยอ้าย เหนื่อยง่าย ภาวะที่ร่างกายต้องแบกรับน้ำ หนักที่มากเกินไป ความคล่องตัวในการเคลื่อไหวก็จะ
น้อยกว่าคนที่น้ำ หนักปกติ ทำ ให้เด็กมักจะไม่ค่อยวิ่งเล่นหรือออกกำลังกายเพราะเหนื่อย
ง่าย - การเรียนรู้ลดลง มีรายงานการศึกษาเกี่ยวกับ ความสนใจ ความตั้งใจในการเรียนรู้ในห้องเรียนของ
เด็กอ้วนมักลดลงเมื่อเทียบกับเด็กที่น้ำ หนักปกติ และเด็กอ้วนมีจำ นวนวันของการขาดเรียน
มากกว่าเด็กที่มีน้ำ หนักปกติ - การเปลี่ยนแปลงที่ผิวหนัง พบลักษณะเป็นปื้นดำ หนาและขรุขระคล้ายขี้ไคลขัดถูไม่ออกมักพบที่
ด้านข้างและหลังคอ รักแร้และขาหนีบ (รูปที่1) จะเป็นสัญญาณเตือนภัยที่บ่งบอกว่าเด็กมี
ภาวะเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวานหากยังอ้วนต่อไป - ระบบทางเดินหายใจ ในเด็กอ้วนพบปัญหาในระบบทางเดินหายใจตั้งแต่โรคหอบ ภูมิแพ้ นอนกรน ทางเดินหายใจส่วนบนอุดกั้นในขณะหลับ ทั้งนี้เนื่องจากเด็กอ้วนมีไขมันในช่องท้อง ทรวงอก และผนังทรวงอกมากกว่าเด็กปกติ ทำ ให้การหายใจทรวงอกและปอดขยายไม่ได้เต็มที่ จึงพบว่าเด็กอ้วนจะหายใจเร็วตื้นกว่าเด็กปกติ อาจหยุดหายใจเป็นพักจนถึงหายใจเองไม่ได้ อาจมีอันตรายถึงชีวืตก่อนวัยอันควรด้วยระบบหายใจและหัวใจล้มเหลวได้ นอกจากนี้พบ โรคหอบ ภูมิแพ้ในภาวะอ้วนลงพุง
- ความดันโลหิตสูง เด็กอ้วนควรได้รับการตรวจวัดความดันโลหิตทั้งนี้เนื่องจากความดันโลหิตสูงขึ้น
ตามน้ำ หนักตัว มักพบความดันโลหิตในเด็กอ้วนสูงกว่าในเด็กปกติ - ไขมันในเลือดสูง ปัญหาไขมันในเลือดสูงเป็นผลตามของโรคอ้วนที่พบได้ตั้งแต่วัยเด็กมีรายงาน
ในต่างประเทศและในประเทศไทย รายงานการศึกษาจากโครงการเด็กไทยดูดี
มีพลานามัยในปี 2547 ในโรงเรียนภาครัฐในกรุงเทพมหานคร 4 โรงเรียน จำ นวน 1,028 คน พบว่าเด็กนักเรียนร้อยละ 77 มีภาวะไขมันในเลือดสูง - โรคเบาหวาน โรคอ้วนในเด็กทำ ให้เกิดภาวะดื้อต่ออินซูลินมีความผิดปกติของการใช้น้ำตาลของ
ร่างกาย ทำ ให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติและเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 - ระบบทางเดินอาหาร ภาวะไขมันสะสมในตับที่ไม่เกิดจากแอลกอฮอล์และนิ่วในถุงน้ำดี เกิดจากสัดส่วน ของคอเลสเตอรอลในน้ำดีเพิ่มขึ้น วินิจฉัยจากการทำอัลตราซาวด์ช่องท้องส่วนบน
- โรคข้อและกระดูก ความผิดปกติที่พบได้แก่ ขาโก่งผิดปกติเนื่อง จากรับน้ำ หนักตัวที่มากเกิด อาการปวดข้อเข่า ขาโก่ง ปวดหลัง กล้ามเนื้อ เอ็นฯลฯ
- โรคมะเร็ง คนอ้วนมีโอกาสเสี่ยงต่อโรคมะเร็งมากกว่าคนปกติทั้งนี้มักเป็นผลจากอาหารที่มี
ไขมันสูง ไม่บริโภคผัก ผลไม้ ซึ่งมีสารต้านอนุมูลอิสระและใยอาหาร ทำ ให้ได้รับกากใย
อาหารน้อย เด็กมักมีอาการท้องผูกเสี่ยงต่อโรคมะเร็งเต้านม มะเร็งลำ ไส้ใหญ่ฯลฯ ในวัย
ผู้ใหญ - โรคอ้วนในวัยผู้ใหญ่ อ้วนในเด็กจะมีโอกาสอ้วนในวัยผู้ใหญ่ ผลแทรกซ้อนจากโรคอ้วนดังกล่าว
ข้างต้นก็จะตามมา
ผลตามของโรคอ้วนทางจิตใจ
ปัญหาทางจิตใจ เด็กอ้วนมักถูกเพื่อนล้อเลียนทำ ให้เกิดความเครียด ปมด้อย และสูญเสียความเชื่อมั่น เกิดปัญหาทางจิตใจมีผลต่อการเรียนและพฤติกรรมการบริโภค อาจบริโภคมากขึ้นและทำ ให้อ้วนมากขึ้น สุขภาพจิตที่ผิดปกติส่งผลต่อคุณภาพชีวิต
สรุป
โรคอ้วนในเด็กส่งผลต่อสุขภาพทางกายและสุขภาพจิตของเด็ก ตั้งแต่อุ้ยอ้าย เหนื่อยง่าย การเรียนรู้ช้ากว่าเด็กที่น้ำ หนักปกติ ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง โรคเบาหวาน ภาวะไขมันสะสมในตับ โรคหอบ ภูมิแพ้ นอนกรน หายใจไม่เต็มอิ่ม จนถึงหยุดหายใจเป็นพักๆ ปวดข้อเข่า ปวดหลัง มีโอกาสเสี่ยงต่อโรคมะเร็งมากกว่า คนปกติ มีโอกาสอ้วนในวัยผู้ใหญ่ และปัญหาทางสุขภาพจิตมีภาวะซึมเศร้าสูงกว่า การเห็น คุณค่าในตนเองน้อยกว่าเด็กที่น้ำ หนักปกติ ซึ่งล้วนมีผลกระทบต่อการเรียนและคุณภาพ ชีวิตในอนาคตของเด็ก
เอกสารอ้างอิง: ชุติมา ศิริกุลชยานนท์. โรคอ้วนในเด็กวัยเรียน: จากอณูสู่ชุมชน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : บริษัทยูโอเพ่นจำกัด; 2558.
